جنبش جهانی به سوی "سزارین آرام" تلاش می کند تا مادران زایمانی را تجربه کنند که در حد امکان مشابه زایمان طبیعی باشد. این جنبش تلاشی است که برای کاستن از جنبه ی کلینیکی سزارین برپا شده است. به گفته ی خانم استندیش نرس ماما در ده سال گذشته، تغییرات چشمگیری رخ داده است، مثلا نوزادان دیگر شش ساعت پس از سزارین در محفظه نگهداری نمی شوند و در همان اتاق جراحی همراه مادر می مانند.
فواید سزارین آرام برای مادر اکثرا فیزیولوژیکی (احساسی) است، خصوصا اگر زایمان طبیعی را می پسندید. اگر مادر بتواند زایمان فرزندش را ببیند و سریعا پس از زایمان او را در آغوش بگیرد، برای کمک به پذیرش زایمان سزارین توسط مادر بسیار مفید خواهد بود.
از نظر پزشکی، سزارین آرام تفاوتی با سزارین "عادی" ندارد، عمل جراحی دقیقا مشابه است. تفاوت اصلی در زمان و ترتیبی است که کارها انجام می شود. در روش های قدیمی سزارین، نوزاد را ترجیحا به سرعت بیرون می آوردند و پیش از اینکه او را به آغوش مادر بسپارند، برای بررسی و اندازه گیری نوزاد را از مادر دور می کردند. در سزارین آرام، این کارها بسیار آهسته تر انجام می شود.
به گفته ی خانم استندیش، وقتی سر بچه از طریق برش جراحی بیرون می آید، بدنش به آرامی بیرون آورده می شود تا زایمان واژنی فعال شود. سپس پیش از بریدن و گیره زدن به بند ناف، جفت را حدود یک دقیقه رها می کنند تا به تپش خود ادامه دهد و در همین حین، نوزاد روی سینه ی مادر قرار می گیرد. در این حالت نوزاد را می پوشانند و متخصص کودکان او را معاینه می کند. اگر وضعیت نوزاد ثابت است، او می تواند روی سینه ی مادر باقی بماند تا عمل جراحی به پایان رسد.
معیارهای دیگری وجود دارد که این تجربه را مشابه زایمان طبیعی خواهد کرد؛ شما باید آنها را درخواست کنید، مثل پرده ی شفاف یا پایین آوردن آن از روی شکم مادر تا بتوانید شاهد تولد فرزندتان باشید یا اینکه پدر بند ناف را ببرد. به گفته ی "گیل فريدمان"، رئیس انجمن همراهان متخصص زایمان امریکا، تمرکز اصلی سزارین آرام باید شتاب کمتر و تقلید از زایمان طبیعی باشد. مهم این است که نوزاد به آرامی (از شکم مادر) بیرون کشیده شود.

فواید آن برای مادر
فواید سزارین آرام برای مادر اکثرا فیزیولوژیکی (و احساسی) است، خصوصا اگر زایمان طبیعی را می پسندید. به گفته ی خانم استندیش، اگر مادر بتواند زایمان فرزندش را ببیند و سریعا پس از زایمان او را در آغوش بگیرد، برای کمک به پذیرش زایمان سزارین توسط مادر بسیار مفید خواهد بود. خانمی می گوید؛ وقتی پس از القای زایمان و گذراندن چند ساعت در مراحل زایمان به من گفته شد که باید عمل سزارین داشته باشم، بسیار ناراحت شدم. و در آن زمان احساس می کردم که نابود شده ام.
خوشبختانه او در نقشه ی زایمان خود سزارین آرام را نیز پیش بینی کرده بود. او هم چنین درخواست کرده بود که در صورت ایمن بودن، بلافاصله پس از زایمان فرزندش را در آغوش گیرد. به علاوه، درباره ی تماس پوست با پوست فرزندش آگاهی داشت. به گفته ی "گیل فریدمان"، فواید روانی داشتن مراقب و حامی و اینکه به خوبی با شما رفتار شود و آگاهی از اینکه از آرزوهایتان پیروی می شود، نباید کم ارزش محسوب شود. اغلب مادران از زایمان واقعا می ترسند، بنابراین اجرای زایمانی که او درخواست آن را کرده بود و احساس آرامش و حمایت شدن واقعا به مادر کمک می کند تا بر ترس هایش غلبه کند. این عمل به مادر کمک می کند تا درباره ی مادر شدن اعتماد به نفس بیشتری احساس کند که در نتیجه، خطر افسردگی پس از زایمان را کاهش می دهد. برای آقای آلن گیزن و همسرش، وقتی پسرشان متولد شد، سزارین آرام در تجربه ی زایمان آنان بسیار موثر بود. این تجربه درست برخلاف زایمان دخترشان از طریق سزارین بود. آقای گیزن می گوید: آن زایمان قبلی همسرم برای هر دوی ما بسیار ناگوار بود.
به گفته ی آقای گیزن، این رخداد واقعا ملایم و خوب بود. بچه بیرون آمد و به مادر سپرده شد و سپس هنگام دوختن شکم مادر، پدر و مادر توانستند تمام مدت نوزاد را در آغوش گیرند. پس از آن فقط زمانی که کارهای عمل به پایان رسید و مادر آماده بود، کارکنان اتاق عمل، نوزاد را برای آزمایش رشد و وضعیت جسمی اش بردند. بعد نوزاد برای تماس پوست با پوست و بهبودی مستقیما به مادر سپرده شد. این روند بسیار آرام انجام شد.
بهترین بخش برای پدر این بود که چگونه او از شخص ناامید تماشاگر روندی کلینیکی، به بخش فعالی از تجربه ی زایمان تبدیل شد و چنین امری باعث تقویت اعتماد به نفس او شد. آقای گزن می گوید: مرا هم در این روند وارد کرده بودند؛ تجربه ی کاملی داشتم. به من اجازه داده شد بند ناف را ببرم و با فرزند و همسرم فورا پیوند برقرار کنم.

فواید برای نوزاد
جز فواید مربوط به تولدی آرام، فواید ثبت شده دیگری برای تاخیر در گیره زدن به بند ناف و قرار گرفتن روی سینه ی مادر (در تماس پوست با پوست) وجود دارد که وضعیت نوزاد را سریع تر تثبیت می کند، زیرا تپش قلب و صدای آشنای مادر آثاری آرام بخش دارند. قرار دادن نوزاد روی سینه ی مادر، اگر به صورت پوست روی پوست اجرا شود، بسیار موثرتر است، زیرا همیشه در اتاق عمل تماس پوست با پوست ممکن نیست. به گفته ی "گیل فریدمان"، در اتاق عمل فقط چند بار تماس پوست با پوست دیده ام. اغلب به مادر می گویند که خیلی سرد است و حقیقت هم دارد دمای اتاق عمل گاهی بسیار سرد است، پس بیش از حد اصرار نکنید. به گفته ی نرس ماما خانم استندیش، دربارهی اصرار برای بازگرداندن نوزاد به شما نیز همین امر صادق است. باید یادتان باشد که سزارین معمولا به این علت اجرا می شود که اشکال و نگرانی هایی درباره ی سلامتی شما و فرزندتان وجود دارد، پس فورا باید نوزاد برای معاینه به متخصص کودکان سپرده شود.

درخواست کنید
داشتن سزارین آرام روز به روز ساده تر و دستیابی به آن سهل تر می شود. به گفته ی "گیل فريدمان"، امروزه اکثر بیمارستان ها دوستدار بچه هستند و این عمل را انجام می دهند. البته برخی از بیمارستان ها نیز هنوز باید کارهای زیادی در خصوص اجرای سزارین آرام باید انجام دهند. امروزه بیمارستان های بیشتر و بیشتری این روش را اجرا می کنند برخی حتی آن را "سزارین طبیعی" می خوانند. بنابراین، اگر تصمیم گرفتید که سزارین آرام بهترین گزینه ی شماست، از چه گام هایی باید پیروی کنید؟ توصیه می شود که خواست هایتان را به روشنی در فهرست آرزوی زایمان خود مطرح کنید. در این فهرست سزارین آرام را به عنوان برنامه ی اول یا اگر قصد تلاش برای زایمان طبیعی دارید، به عنوان برنامه ی دوم بیاورید. اصل موضوع را کوتاه، روشن و دقیق بنویسید. احتمالا آنچه را که آرزو دارید، به دست خواهید آورد.
از همه مهم تر منطقی و واقع بین بودن درباره ی انتظاراتتان است. افرادی که پافشاری می کنند که این کار باید به روش خاصی انجام شود، فشاری غیرضروری به همه تحمیل می کند. بانوان باید یادشان باشد که اگر زایمان سزارین پیش رو دارند، با جراحی شکمی بزرگی روبه رویند. برخی از کارها همیشه امکان پذیر نیست، مثل شیردهی پستانی به طور مستقیم، زیرا مادر به علت داروی بیهوشی ناخوش است و حالت تهوع دارد و یا به اندازه ی کافی فضا روی سینه ی او وجود ندارد (به دلیل محل بخیه و پانسمان).
در نظر گرفتن قوانین اتاق عمل نیز ضروری است؛ مثل استریل نگه داشتن آنجا. به گفته ی این نرس ماما، نکته ای که کارکنان بر آن بسیار پافشاری می کنند، این است که زخم از معرض باکتری ها ایمن بماند. باید بدانید که سزارین آرام برای روندی (سزارین) انتخابی یا برنامه ریزی شده مناسب تر است، برخلاف سزارین اورژانسی که در آن غالبا زمان است که حیاتی است. در این مورد باید به پزشک اعتماد کنید. گرچه سزارین آرام در وضعیت های غیر اورژانسی ترجیح داده می شود، هرگز این واقعیت را فراموش نکنید که این عمل در نهایت مداخله ی نجات بخشی برای شما و فرزندتان است. به خاطر بسپارید که ایمنی بچه اولویت دارد.

چگونه سزارین آرام داشته باشیم؟
- درخواست کنید که این روند با آرامش بیشتر و آهسته تر برگزار شود، تقلیدی از زایمان طبیعی
- گیره زدن به بندناف حداقل برای یک دقیقه با تاخیر انجام شود یا ترجیحا تا زمانی که تپش جفت متوقف شده باشد.
- بخواهید که اگر شرایط اجازه می دهد، شوهرتان بند ناف را ببرد.
- درخواست کنید که پرده ی بین مادر و شکم او پایین برده شود یا از پرده ای شفاف استفاده شود تا بتوان شاهد بیرون آمدن بچه بود. این کار می تواند طوری انجام شود که همه ی جزئیات جراحی را نبینید و فقط شاهد تولد فرزندتان باشید. - بخواهید که در صورت ایمن بودن شرایط، هرچه سریع تر نوزاد در آغوش شما قرار دهند. گاهی برخی از بیمارستان ها حتی اجازه می دهند که آزمون آپگار در حالی گرفته شود که نوزاد روی سینه ی مادر قرار دارد.
- بخواهید که هنگام دوختن شکم شما، نوزاد در تماس پوست با پوست روی سینه ی شما قرار گیرد، البته اگر اتاق عمل زیاد سرد نباشد. در غیر این صورت، بچه را در پتو بپیچند و بعد به شما بسپارند.
- اگر تماس پوست با پوست در اتاق عمل مجاز نیست (این امری عادی است)، درخواست کنید که هر چه سریع تر پس از انتقال به محل ریکاوری، این تماس با فرزندتان شروع شود و برای این کار حداقل یک ساعت وقت بخواهید. هم چنین درخواست کنید که در این زمان شوهرتان نیز همراه شما در محل ریکاوری باشد. - بخواهید که شخص دیگری به انتخاب شما (همراه متخصص، مامای خصوصی، مادربزرگ یا عضو دیگری از خانواده) در اتاق عمل مجاز باشد تا از والدین حمایت کند و عکس بگیرد تا والدین بدون اختلال بتوانند با نوزاد پیوند برقرار کنند.
- موسیقی انتخابی خود را پخش کنید.
- همه ی تزریقات و اتصال سرم باید روی دست غیرغالب باشد. از دست غالب خود برای نگه داشتن نوزاد استفاده کنید. مثلا اگر راست دست هستید، دست چپ جهت اتصال به سرم انتخاب شود.
- لباس بیمارستانی را باز نگه دارید تا بتوانید بدون دغدغه از تماس پوست با پوست بهره گیرید.

پرسش:
پس از زایمان سزارین، چه مشکلی برای زایمان طبیعی بعدی وجود دارد؟

پاسخ دکتر "برانوین مور"، متخصص زنان و زایمان سوال شما درباره ی "زایمان طبیعی پس از سزارین" است. در شرایط خاصی پس از زایمان سزارین امکان زایمان طبیعی وجود دارد. ولی در همه موارد این عمل توصیه نمی شود. بزرگترین خطر، پارگی جای زخم (سزارین قبلی) است که برای مادر و فرزندش تهدیدی بسیار جدی محصوب می شود. البته این خطر با مراقبت های مناسب به حداقل می رسد، اما باز هم امکان بروز مشکلات وجود دارد.
برای تصمیم گیری در مورد زایمان طبیعی پس از سزارین فقط باید یک برش روی رحم داشته باشید. و محل بریدگی سزارین باید در بخش پایین رحم باشد (اگر سزارین قبلی شما از نوع کلاسیک باشد، خطر پارگی جای زخم بسیار زیاد خواهد بود و زایمان طبیعی پس از سزارین پیشنهاد نمی شود). علت سزارین قبلی باید به گونه ای باشد که دوباره اتفاق نیفتد. برای اجرای ایمن زایمان طبیعی پس از سزارین باید در بیمارستانی زایمان کنید که در موارد اضطراری، دسترسی فوری به اتاق عمل، متخصص بیهوشی و متخصص زایمان وجود داشته باشد. باید سرم بزنید و لوله ای برای نظارت بر خون در ادرار به شما متصل شود. هم چنین باید دسترسی به خون اضطراری وجود داشته باشد. اگر متخصص زنان و زایمان به امکانات بالا دسترسی ندارد، نباید زایمان طبیعی پس از سزارین در نظر گرفته شود. اولویت های خود را به پزشک بگویید و بپرسید که آیا امکان انتخاب زایمان طبیعی وجود دارد یا خیر؟

منبع: نی نی پلاس